Ekaingo aurkikuntzaren 50. urteurrena

2019ko maiatzaren 10aEkaingo aurkikuntzaren 50. urteurrena

1969ko ekainaren 8an bi gaztek aurkitu zuten Ekain haitzuloa, labar-margo ikusgarriz beteta. Maiatza eta ekaina bitartean askotariko ekitaldiak egingo dira haitzuloaren aurkikuntzaren 50.urteurrena ospatzeko.

Ekaingo haitzuloa Madeleine aroko labar-pinturengatik da ezaguna, bereziki arte franko-kantabriarraren irudirik eder eta aberatsenetakoa diren zaldi-multzoen margoengatik. Kobazuloan, gutxi gorabehera, 70 animalia-irudi daude; 64 margotuak eta 6 grabatuak. Zaldia da gehien ageri den irudia, baina hartzak, oreinak, kapridoak… ere ikus daitezke bertan. Horregatik, 2008an UNESCOk Gizateriaren Munduko Ondare izendatu zuen.

1969ko ekainaren 8an, Azpeitiko Antxieta taldeko Andoni Albizuri eta Rafael Rezabal espeleologo gazteek Ekain kobazuloa eta Paleolitoko labar-margo ikaragarriak aurkitu zituzten. Handik aurrera, Aranzadi Zientzia Elkarteko historiaurre saileko arkeologoek ondare hau ikertu eta gizarteratzeko ahaleginak egin zituzten, Jose Miguel Barandiaran eta Jesus Altunaren zuzendaritzapean.

Mende erdia igaro da Euskal Herriko (eta munduko) arkeologian eragin izugarria izan zuen aurkikuntzaz geroztik, eta hura ospatzeko Ekain Fundazioak, Aranzadi Zientzia Elkarteak eta Ekainberrik hainbat ekitaldi antolatu dituzte. Ekimenak Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak, Gipuzkoako Foru Aldundiko Kultura Sailak, Donostia Kulturak eta Deba zein Zestoako Udalek babestu dituzte.

Ekitaldi ugari 50.urteurrena ospatzeko

50.urteurrenaren ospakizunari hasiera emateko, Debako Udalak erakusketa irekiko du Agirre jauregian maiatzaren 10ean, 19:00etan. Bertan lehen aldiz Ekaingo margoak erreplikatzeko erabili zituzten kalko originalak erakutsiko dira, kobazuloan sartu ziren lehen ikerlariek egindakoak, hain zuzen ere. Erakusketa hau ekainaren 9ra arte doan bisitatu daiteke, asteartetik larunbatera (18:00-20:00) eta igandeetan (12:00-14:00).

Horretaz gain, Ekainberrik hitzaldia ematea aurreikusi da maiatzaren 29an, 18:00etan.

Ekainaren 7a ospakizun egun handia izango da, ekitaldi nagusia. 19:00etan, Donostiako Victoria Eugenia antzokian Ekaingo kobara eramango gaituen bidaia egingo dugu, lehen gizakien bizimodu sinbolikoa oholtzara ekarriko duena. Haien ahotsa entzungo dugu Björk bezalako nazioarteko artistekin kolaboratu duen Tanya Tagaq abeslari inuitaren eztarri-kantuen bitartez. Tagaq-ek Dantzaz konpainiarekin bat egingo du, eta tartean Orfeoi gaztea oholtzan egongo da. Gala honetan, gainera, leizearen aurkikuntzari buruzko dokumental laburra estreinatuko da, eta bertaratzen direnei liburu monografikoa banatuko zaie.

Ekitaldi nagusia eta erakusketa borobiltzeko hainbat hitzaldi ere aurreikusi dira ekainean zehar, gaur egun ikerketa arkeologikoan diharduten zientzilariei emango zaie hitza. Hitzaldi zikloa Donostiako Koldo Mitxelena Kulturunean egingo da, ondorengo parte hartzaileekin:

  • Ekainak 4. 19:00. Nola aldatzen diren gauzak! Gipuzkoako Paleolitoa, 35 urteetako jarduera arkeologikoaren ondoren. Alvaro Arrizabalaga, UPV/EHU.
  • Ekainak 11. 19:00. Caballos digitales: nuevos descubrimientos e investigaciones en el arte parietal de la cueva de Ekain. Blanca Ochoa-Fraile, UPV/EHU.
  • Ekainak 20. 19:00. Goi-Azken Magdalen-aldi Azil-aldi trantsizioa Kantauriar erlaitzean. Daniel Ruiz-Gonzalez, UPV/EHU.
  • Ekainak 27. 19:00. Entorno a Ekain: nuevos descubrimientos e investigaciones sobre el arte paleolítico en Euskal Herria. Diego Garate Maidagan, IIPC.

Iturria: Aranzadi Zientzia Elkartea